Vitale pulpa overkapping
Professionele zorg, persoonlijke aandacht
Vitale pulpa overkapping
Een vitale pulpa overkapping (VPO) kan bij verschillende problemen ingezet worden. Het kan bijvoorbeeld nodig zijn als een hoektand van een jong dier afbreekt of beschadigd is of als een hoektand prikt in bijvoorbeeld het gehemelte door een verkeerde stand en het nodig is deze
hoektand in te korten. Het doel van een VPO is de tand vitaal (levend) te houden zodat deze zich nog verder kan ontwikkelen.
Bij een jong dier (onder de 1.5-2 jaar) is het wortelkanaal waar de zenuwen en bloedvaten van de tand zitten vaak nog niet volledig ontwikkeld. Een jong dier heeft een breed wortelkanaal wat in
de loop der tijd steeds smaller wordt. Als er iets plaatsvindt waardoor het wortelkanaal afsterft (bijvoorbeeld bij een bloeding in de tand door stomp trauma) wordt de tand niet meer ouder en daarmee het wortelkanaal niet meer smaller. Dit is goed te zien op de gemaakte dentale foto, de rechter hoektand op de foto heeft een stuk breder wortelkanaal dan de linker.
Naast dat het wortelkanaal zich ontwikkeld met ouder worden, ontwikkeld ook de wortelpunt zich. Bij jonge dieren is de wortelpunt nog niet volledig gesloten en nog deels ‘versmolten’ met het kaakbot. Dit zorgt ervoor dat extracties van zo’n element een stuk lastiger is, en soms haast onmogelijk, dan dat het extraheren van een volwassen element is.
Op onderstaande afbeeldingen is goed het verschil te zien tussen een jonge hoektand en een volwassen uitontwikkelde hoektand. Op de linker afbeelding bij de rode pijl is de nog niet gesloten wortelpunt te zien. Op de rechter afbeelding is een volwassen doorontwikkelde hoektand te zien.
Bij problemen met nog jonge nog niet volledig ontwikkelde hoektanden is het dus verstandig om het wortelkanaal in leven te houden, zodat de tand zich verder kan ontwikkelen.
In het geval van een afgebroken of beschadigde hoektand kan de tand levend gehouden worden door een VPO binnen 24-48 uur uit te voeren. Hoe langer er tussen het breken van de tand en de behandeling zit, hoe groter de kans dat er al een infectie is ontstaan en de VPO niet succesvol gaat zijn.
Daarnaast wordt een VPO dus gedaan na het inkorten van een hoektand die in het gehemelte of tandvlees bij de tegenoverliggende tand prikt. Door de hoektand in te korten stop je de schade die de prikkende hoektand veroorzaakt zonder de tand te trekken.
Bij een tand waar het wortelkanaal open is, door breuk of doordat er een stuk van de tand is afgehaald, wordt er bij de VPO een laagje over de levende pulpa (zenuwen en bloedvat voorziening van de tand) gelegd zodat de pulpa niet meer wordt blootgesteld aan de buitenwereld en dus in leven kan blijven. Een open wortelkanaal heel gevoelig voor infecties en geeft pijn, met de VPO wordteventuele infectie en afsterven van de pulpa voorkomen en heeft het dier geen pijn meer. Bij een VPO is het advies om na 6 maanden een röntgenfoto te maken om de vitaliteit van de tand te controleren. Indien er toch infectie is opgetreden of de pulpa is ondanks het beschermende laagje toch afgestorven dan is dat zichtbaar op deze foto. Helaas moet dan de tand alsnog getrokken worden.
Het advies is tevens om, als de controle foto op 6 maanden een goed resultaat laat zien, om na 2 jaar deze röntgenfoto te herhalen. Wederom wordt er dan gecontroleerd of de tand nog levend is en zich verder ontwikkeld heeft en er geen infectie is. Tevens wordt er gekeken of er een dentinebrug (het materiaal aan de binnenzijde van de tand) onder de dop van de VPO gevormd is. Dentine is een zeer sterk materiaal wat door het lichaam zelf gevormd wordt en sterk genoeg is om de tand de rest van het leven te beschermen. Als dat het geval is kan de VPO blijven zitten en hoeft er geen verdere behandeling plaats te vinden. Als het lichaam het wortelkanaal niet afgedicht heeft met een dentinebrug is het advies om de tand te behandelen met een wortelkanaalbehandeling.